ابن‌سینا می‌گوید آب یکی از عناصر اصلی است که حضورش در تمامی غذاهای تناول شده ضرورت قطعی دارد. آب مغزی نیست اما موجب رانده شدن غذا و کمک به بلع است.
انواع آب
۱) آب باران: برترین آب بوده که نسبت به آب‌های دیگر خالص‌تر و گواراتر است ولی به خاطر همین خالص و لطیف بودنش خیلی سریع بدبو و فاسد می‌شود. اگر جوشانده شود دیرتر فاسد می‌شود. بهترین نوع آب باران آن است که آهسته و کم کم بیارد. از نظر ابن‌سینا فردی که دچار اسهال است باید آب آشامیدنی‌اش آب باران باشد. به نظر ایشان آب باران تابستانی بهترین نوع آن است. طبق روایات اسلامی آبی که در نیسان (اردیبهشت) می‌بارد دارای آثار مهمی در سلامتی است.
۲) آب چشمه: بعد از آب باران بهترین آب از جهت لطافت، آب چشمه‌های جاری است که شیرین، صاف و شفاف و خوش طعم باشد.
۳) رودهای جاری: که بعد از آب چشمه از بهترین آب‌ها می‌باشد که منبع آن‌ها مرتفع و خاک بستر آن‌ها پاک باشد.
۴) آب برف و یخ و تگرگ: که برای اعصاب و دستگاه تنفس مضر است. البته آب برف را می توان در برخی افراد تجویز کرد چرا که باعث تر و تازگی پوست می‌شود.
۵) آب چاه و قنات: بهترین آب قنات آب قناتی است که سرچشه آن‌ها در مکان بلند و دارای آب فراوان، شیرین، صاف و سبک باشد.
۶) آب دریا: که شور و تلخ و آشامیدن آن بسیار زیان‌آور است. شنا کردن در آن برای رفع سوزش، درمان نیش حشرات زهردار، اکثر بیماری‌های ناشی از غلبه سردی به بدن (روماتیسم، فراموشی و…) مفید است. رازی می‌گوید آب‌های شور شکم را شل می‌کند اما در درازمدت موجب خشکی پوست وگال است.
مناسب‌ترین آب‌ها جهت نوشیدن، آب نیم گرم (آب جوشیده‌ای که دمای آن معتدل شده) است. مخصوصاً اگر با نبات یا عسل مخلوط شود، بسیار مفید است. اگر آب نیم گرم را با آب سرد مخلوط کنند برای بیماران صرعی و همچنین جهت ورم حلق و سینه بسیار مفید است.
آشامیدن مقدار کمی آب نیم گرم به صورت ناشتا مری و نای را پاک کرده و شستشو دهنده‌ی معده از اخلاط چسبندہ غلیط است.
آب سرد معتدل برای افراد سالم بسیار مناسب، اشتها‌آور، هضم‌کننده غذا و محکم‌کننده پرزهای معده است.
آب بسیار گرم محلل نفخ و بادهاست و برای بیماری مالیخولیا، سردرد، زخم‌های چرکین نای و ریه، شستشوی معده و رفع تشنگی افراد سودایی و بلغم شور مفید است ولی مداومت آن باعث سست شدن معده و لاغری بدن می‌شود.
و اساسی‌ترین نکته اینکه: تمام آب‌ها باید قبل از نوشیدن جوشانده شوند و سپس دمای آب کم شود چون آب جوشیده، سبک شده و هضم آن و عبورش از معده سریع خواهد بود.
چند نکته در مورد نوشیدن آب: وقتی که ناشتا هستید هرگز آب مخصوصاً آب سرد ننوشید زیرا معده خالی است و می‌تواند موجب ضعف و سستی اعضا شود. نوشیدن آب بلافاصله بعد از کارهای سنگین، فعالیت‌های شدید و جماع و حمام ممنوع است چرا که در این اوقات اعضای بدن گرم می‌شوند و جذب آب سرد سبب از بین رفتن حرارت غریزی بدن می‌گردد.
نوشیدن آب گرم روی غذای شور، نوشیدن آب سرد روی غذای گرم و نوشیدن آب سرد بعد از شیرینی، حلوا و ترشی، زیان‌آور است و بهترین ظرف برای نوشیدن آب، پیاله چینی یا سفالی صاف است که دهانه‌ی آن گشاد و ته ظرف تنگ باشد.
مطالب مرتبط:
آب خوردن قبل از خواب در طب سنتی
مطلب مفید و جامعی بود